O Marychu i końcu świata

Paweł Cieliczko: Legenda o Starym Marychu i końcu świata |

Wszyscy znamy postać Starego Marycha. Przedstawiająca go rzeźba uliczna stała się jednym z symboli Poznania i trafiła na okładki przewodników. Dziś trudno sobie wyobrazić nasze miasto bez tego starego poznaniaka stojącego (a raczej „idącego”) u zbiegu ulicy Półwiejskiej, Strzeleckiej i placu Wiosny Ludów.

 

Trudno uwierzyć, że Stary Marych „urodził się” zaledwie 33 lata temu, jako bohater pisanych gwarą felietonów Blubry Starego Marycha Janusza Kubla. Pierwszy raz przemówił na antenie poznańskiego radia w lutym 1983 roku, głosem Mariana Pogasza, i przez siedemnaście lat opowiadał słuchaczom o sobie, swej żonie Frącce i poznańskiej codzienności. „To portret miasta – przyznaje Kubel – a monologi Starego Marycha to zapis tradycyjnej obyczajowości poznańskiej, ale i swoista kronika, komentarz do wszystkiego, co nas w tych latach obchodziło, śmieszyło, denerwowało, drażniło, zniewalało”. Ten poznański everyman w coniedzielnym monologu komentował bieżące wydarzenia polityczne, kulturalne, społeczne i obyczajowe, nie zapominając o tym, co dzieje się w najbliższym fyrtlu.

 

Do powstania tego najbardziej poznańskiego pomnika doszło… mimochodem. Zaczęło się od wydawanej rokrocznie z okazji święta patronów Poznania, przez poznański oddział „Gazety Wyborczej”, jednodniówki „Gazeta Wielkiego Księstwa Poznańskiego”. W jej edycji z 1998 roku ogłoszono konkurs na pomnik upamiętniający najbardziej na to zasługującego poznaniaka. Wśród 10 nominowanych znalazły się postaci tak wybitne i zasłużone, jak król Przemysł II, hrabia Edward Raczyński, prezydent Cyryl Ratajski czy profesor Wiktor Dega. Wszystkich ich daleko w tyle pozostawił jednak Stary Marych, dołączony do plebiscytu przypadkiem, jako jedyny bohater fikcyjny. Uznano go za najlepszego reprezentanta tradycyjnych poznańskich cech i wartości.

 

W konkursie na projekt rzeźby ulicznej zwyciężył Robert Sobociński, który najlepiej wykonał niewykonalne (jak mogłoby się wydawać) zadanie upostaciowienia radiowego głosu. Stworzony przez niego Stary Marych to „typowy” stary poznaniak w marynarce, czapce z daszkiem i z teczką, który prowadzi swój wysłużony rower (damkę bez szprych), ale najwyraźniej też na nim czasem jeździ, o czym zaświadcza spięta klamerką do bielizny nogawka jego spodni. Złotym blaskiem błyszczy kierownica roweru, a dotknięcie znajdującego się na niej dzwonka – jak głosi miejska opowieść – przynosi szczęście. Bagażnik roweru wiecznie okupowany jest natomiast przez młodszych i starszych turystów, pozujących do pamiątkowych fotografii, bo zrobienie sobie na nim zdjęcia ma gwarantować, że uwieczniony na nim gość powróci jeszcze do Poznania.

 

Na blogu „Poznańskie legendy” piszę o Starym Marychu jednak przede wszystkim dlatego, że jest on bohaterem innej poznańskiej legendy miejskiej, według której pomnik wcale nie stoi nieruchomo w miejscu, ale powoli, jeden milimetr na jeden rok, przesuwa się w kierunku poznańskiego ratusza. Legenda mówi, że gdy wreszcie Stary Marych ze swym rowerem dotrze do Starego Rynku, to nastąpi koniec świata. Póki co nie musimy się szczególnie niepokoić tą przepowiednią, bo Starego Marycha od Starego Rynku dzieli kilkaset metrów, a pokonanie takiej odległości w tym tempie zajmie mu jeszcze kilka milionów lat.

 

Jednakże w kontekście tak poważnego zagrożenia dla świata, za wielką nieodpowiedzialność i kuszenie losu uznać należy akcję, jaka organizowana jest każdego 11 listopada. Wtedy to, podczas święta ulicy Święty Marcin, Stary Marych bierze swój rower i dumnie kroczy w świętomarcińskiej paradzie. Towarzyszą mu najbardziej charakterystyczne postaci Poznania – patroni miasta św. Piotr i Paweł, św. Marcin czy poznańskie koziołki. Lepiej nie myśleć, co by się stało, gdyby Stary Marych zboczył z trasy barwnego pochodu i postanowił udać się na Stary Rynek.

 

Paweł Cieliczko

 

Bibliografia:

  1. Wojciech Bartkowiak, Z poznańskiej gwary i wielkopolskiej duszy [w:] „Kronika Miasta Poznania”, nr 2/2001, Poznań 2001, s. 287-295.
  2. Paweł Cieliczko, Pomnik Starego Marycha [w:] Poznański przewodnik literacki, Poznań 2013, s. 185.
  3. Eugeniusz Goliński, Pomniki Poznania, Poznań 2001, s. 80-82.
  4. Juliusz Kubel, Blubry Starego Marycha, cz. 1 i cz.2, Poznań 1995 i 1996.

 

Aldona Szukalska, Juliusz Kubel [w:] Poznański przewodnik literacki, Poznań 2013, s. 184-185.

 

Netografia:

  1. pl.wikipedia.org/wiki/Pomnik_Starego_Marycha_w_Poznaniu
  2. poznanski.przewodnikliteracki.pl

 

Grafika:

  1. Agnieszka Zaprzalaska, Stary Marych

Komentarze

komentarz

41 thoughts on “O Marychu i końcu świata”

  2. Can I just say what a relief to find someone who actually knows what theyre talking about on the internet. You definitely know how to bring an issue to light and make it important. More people need to read this and understand this side of the story. I cant believe youre not more popular because you definitely have the gift.

    Odpowiedz

  3. I like what you guys are up too. Such intelligent work and reporting! Carry on the excellent works guys I have incorporated you guys to my blogroll. I think it will improve the value of my website 🙂

    Odpowiedz

  4. It’s a pity you don’t have a donate button! I’d definitely donate to this brilliant blog! I suppose for now i’ll settle for book-marking and adding your RSS feed to my Google account. I look forward to new updates and will talk about this blog with my Facebook group. Chat soon!

    Odpowiedz

  16. When I originally commented I clicked the -Notify me when new comments are added- checkbox and now every time a comment is added I get 4 emails with the identical comment. Is there any manner you may remove me from that service? Thanks!

    Odpowiedz

  17. Türk olgun kadın masturbasyon yapıyor. By. xXx.
    1 hafta önce. 214. İzlenme. Paylaş. Türk genç kızı sikiyo resim yesılcamın erotık sahnelerı türk olgun kadın masturbasyon yapıyor gizli masturbasyon yapan videlar komşumuz bir vampir filmi
    izle.

    Odpowiedz

  19. Como durar mais de 30 minutos naturalmente, saiba tudo neste artigo continue a ler e verifique mais detalhes.
    Há muitas razões pelas quais você pode não durar tanto quanto gostaria na
    cama. Em algum momento ou outro, a maioria dos homens experimenta esse sentimento.
    Você pode estar enfrentando ansiedade de desempenho, estresse,
    ejaculação.

    Odpowiedz

  21. Vai ir iespējams papardi turēt mājās: zīmes un māņticība ka paparde spēj
    aizbaidīt ļaunos garus. Šim nolūkam viņi mēģināja to audzēt netālu no mājas; tiek uzskatīts, ka,
    ja jūs iestādīsit papardi mājās, tas nesīs veiksmi tā īpašniekam, kas notiks
    ar naudu saistītos jautājumos: azartspēles, dažādas.

    Odpowiedz

  22. DKK 3,158.70. + 10 piller. Levitra er en medicin, der er udviklet
    til at hjælpe mænd, der har problemer med den mandelige ufrugtbarhed osv.
    Det virksomme stof i dem er Vardenafil, og virkningen holder sig i omkring 1/4 døgn, efter
    de er indtaget oralt. Penis erigerer og bliver hård, hvorefter kønsakten kan gennemføres.

    Odpowiedz

  25. De verpakking is zeer veilig —— Lorant.
    De klant is dankbaar voor onze dienst De schokgolftherapie voor ED van dit type kan een hoogst efficiënte behandeling zijn. De schokgolven worden op het te behandelen gebied geconcentreerd
    creërend nieuw bloedvat in penile weefsel, toelatend patiënten om vaste spontane bouw te bereiken en te.

    Odpowiedz

  29. Her zaman internetin her yerinden sadece en iyi ve taze yetişkin xxx videoları, katılın! En sapık bedava porno filmler!
    Birincil sayfa ; Tüm porno niş Amatör babes; Ücretsiz porno arap porn izle video.
    47. 03:35 14324 Sıcak şişman kız lezzetli göğüsleri ile oynuyor arap.

    Odpowiedz

  38. My brother recommended I might like this web site. He was totally right. This submit truly made my day. You cann’t believe just how much time I had spent for this information! Thanks!

    Odpowiedz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.